ATATÜRK’ÜN ÜTOPYASI

.   ATATÜRK’ÜN ÜTOPYASI NELERDİ?

.  Atatürk hangi ütopyanın peşindeydi?
.  “Cumhuriyet ütopyası” nasıl gerçekleşti?
A) “Cumhuriyet Ütopyası” Nasıl Gerçekleşti?
.   Cumhuriyet ütopyasının gerçekleşmesi, Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde, Ulusal Bağımsızlık, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması ve ardından köklü Devrimler (İnkılaplar) dizisinin hayata geçirilmesiyle mümkün olmuştur.
.   Bu süreç, sadece yönetim şeklinin değişmesi değil, aynı zamanda toplumsal, siyasal, hukuki ve kültürel alanlarda büyük bir dönüşümü ifade eder.
.  Gerçekleşme Sürecinin Temel Aşamaları:
a-Kurtuluş Savaşı ve Bağımsızlık: Emperyalist işgale karşı kazanılan bağımsızlık, yeni devletin kuruluşunun ön koşuluydu.
b-Saltanatın Kaldırılması (1922): Yönetimdeki tek kişi egemenliğine son verilerek, Cumhuriyet'e giden yolun ilk büyük adımı atıldı.
c-Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923): Türk devletinin yönetim şekli resmen Cumhuriyet olarak belirlendi ve egemenlik kayıtsız şartsız millete devredildi.
ç-Atatürk Devrimleri: Cumhuriyet'in temellerini sağlamlaştıran ve onu çağdaş uygarlık seviyesine taşımayı amaçlayan bir dizi reform yapıldı:
Bu Devrimler, çağdaş bir ulus-devlet ve çağdaş bir toplum yaratma amacının somut adımlarıydı.
-Laikliğin yerleşmesi (Halifeliğin kaldırılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Tekke ve Zaviyelerin kapatılması).
-Hukuk Devrimi (İsviçre Medeni Kanunu ve diğer kanunların kabulü ile çağdaş hukuk sistemine geçiş).
-Eğitim ve Kültür Devrimi (Harf İnkılabı, Millet Mektepleri).
-Siyasal ve Sosyal Haklar (Kadınlara siyasi hakların verilmesi).
-Ekonomi: Devletçilik ilkesi ve tarımın modernizasyonu (Atatürk Orman Çiftliği gibi örneklerle).
B) Atatürk Hangi Ütopyanın Peşindeydi?
.     Atatürk'ün peşinde olduğu ütopya, genel anlamda "Çağdaş Uygarlık Seviyesine Ulaşmış, Tam Bağımsız ve Egemenliği Millete Ait Yeni Bir Türk Devleti ve Toplumu" ütopyasıdır.
.    Atatürk, bu ütopyayı "Türk milletini çağdaş medeniyet seviyesinin üzerine çıkarma" hedefiyle özetlemiştir.
.    Bu ütopya, temel olarak Kemalizm adı verilen altı ilke (Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Laiklik, Devletçilik, İnkılapçılık) etrafında şekillenmiştir ve şu hedefleri içerir:

1-Tam Bağımsızlık: Hem siyasi hem de ekonomik olarak hiçbir devlete “bağımlı olmamak”.

2-Milli Egemenlik: Yönetim yetkisinin saraydan veya padişahtan alınıp, “kayıtsız şartsız millete” ait olması.

3-Çağdaşlaşma: “Akıl ve bilimi rehber” edinerek, toplum ve devlet yapısını Batı'nın en ileri medeniyetlerinin üzerine çıkarmak.

4-Laiklik: “Din ve devlet” işlerini ayırarak, “din ve vicdan” özgürlüğünü güvence altına almak.

5-Modern Toplum: “Sınıf ve zümre” farklılıklarının olmadığı, eğitimli, özgür düşünebilen ve kadın-erkek eşitliğine dayanan bir toplum yaratmak.

.  Bunlar tarih önünde kesinlikle çok doğru ve çarpıcı bir saptamadır.
.  Atatürk'ün gerçekleştirdikleri, gerçekten de o dönemin koşulları düşünüldüğünde, birçok kişi için "gerçekleşmesi imkansız bir hayal" ya da bir ütopya olarak görülüyordu.
.  Bunların düşünülmesi, akla gelmesi bile ancak çok az kişinin, aydının yapabileceği bir düşünce idi…
.   Neden Bir Ütopya Olarak Görülüyordu?
1-Tam Bağımsızlık: 1. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkmış, toprakları işgal edilmiş ve ordusu dağıtılmış bir milletin, dünyanın en güçlü emperyalist devletlerine karşı savaşarak “tam bağımsızlığı” kazanması.
2-Cumhuriyetin Kurulması: Yüzyıllardır süren mutlak monarşi (Saltanat) geleneğinin ve Hilafet'in olduğu bir coğrafyada, “milli egemenliğe” dayalı bir Cumhuriyet kurmak.
3-Köklü Reformlar (İnkılaplar): Kısa bir zaman dilimi içinde, bir toplumun hukukunu, alfabesini, kılık kıyafetini ve eğitim sistemini baştan aşağı, kökten değiştirmek; yani asırlar süren kurumları ve zihniyeti dönüştürmek. (devrimler)
Ç) ATATÜRK'ün hangi özellikleri bu başarılarda etken olmuştur?
.  Bu büyük başarıları (Kurtuluş Savaşı'nı kazanma ve Cumhuriyet Devrimleri'ni gerçekleştirme) gerçek  kılan, Mustafa Kemal Atatürk'ün “olağanüstü” ve “çok yönlü liderlik” özellikleri olmuştur:
.  Atatürk'ün Başarılarda Etken Olan Temel Özellikleri
1. Vizyoner Liderlik ve İleri Görüşlülük
a-Çağdaş Uygarlık Hedefi: Atatürk, sadece mevcut durumu düzeltmeyi değil, devleti ve toplumu "çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkarma" gibi net ve büyük bir vizyon belirledi. 
Henüz “savaş sürerken bile”, gelecekte kurulacak devletin laik ve modern olacağını düşünüyordu.
b-Doğru Zamanlama: Devrimleri ve değişimleri, toplumun tepkisini en aza indirecek ve başarıyı maksimize edecek şekilde doğru zamanlamayla hayata geçirmesi.
2. Akılcılık ve Bilimsellik
a-Pozitivizm: Kararlarını duygusallığa veya dogmaya değil, akla, bilime, somut verilere ve mantığa dayandırması. 
Bu, özellikle eğitim ve hukuk reformlarında (Laiklik ve Tevhid-i Tedrisat) belirleyici olmuştur.
b-Gerçekçilik: Hayalperest olmaktan uzak, gerçekçi bir durum değerlendirmesi yapma yeteneği. 
Kurtuluş Savaşı'nı başlatırken elindeki kısıtlı imkanları doğru analiz etmiştir.
3. Kararlılık ve İrade Gücü
a-Risk Alma: Gerek Kurtuluş Savaşı'nı başlatırken Samsun'a çıkışı, gerekse Saltanatı ve Halifeliği kaldırırken aldığı radikal kararlar, muazzam bir kararlılık ve risk alma cesareti gerektiriyordu.
b-Geri Adım Atmama: Kendisine karşı çıkan iç ve dış tüm baskılara rağmen, belirlediği hedef ve ilkelerden asla geri adım atmaması.
4. Askeri Deha ve Stratejik Zeka
a-Askeri Başarılar: Çanakkale'den Kurtuluş Savaşı'na kadar gösterdiği üstün askeri planlama ve yönetim yeteneği, siyasi başarıların ön koşulu olan bağımsızlığı kazandırmıştır.
b-Siyasi Strateji: Askeri zaferin hemen ardından, uluslararası ilişkileri (Lozan Barış Konferansı) ve iç siyaseti (Cumhuriyetin İlanı) usta bir “stratejist gibi” yönetmesi.
5. Halkla Bütünleşme ve Güven
a-Milli İrade: Başarılarının temelini, “milletin azim ve kararlılığına” dayandırması ve “milli egemenliği” sürekli vurgulaması.
b-İkna Yeteneği: Hem cephede askerlerini hem de Meclis'te milletvekillerini, hatta toplumun farklı kesimlerini “devrimlerin gerekliliğine” ikna edebilmesi.
6. Disiplin ve Çalışkanlık
a-Yoğun Çalışma: Çok yönlü bir cephe ve siyaset trafiğini yönetirken gösterdiği “yüksek disiplin” ve “aralıksız çalışma azmi”.
b-Öğrenme ve Sorgulama: Yaşam boyu “öğrenmeye ve kendisini geliştirmeye” açık olması, çağdaş felsefeyi ve gelişmeleri yakından takip etmesi.
D) ÖZETLE:
.    ATATÜRK’ün özelliklerinin tümü birleştiğinde, Atatürk, savaş meydanında bir komutan, Meclis'te bir hatip ve laboratuvarda bir reformcu olarak "imkansız" görünen ütopyayı gerçeğe dönüştürmüştür.
.   Atatürk, azim, inanç, bilim ve akılcılığı temel alarak, bu "imkansız" görünen hayali “gerçeğe” dönüştürmüş ve Türk milletine “özgüvenini” yeniden kazandırmıştır.
.   Atatürk’ün yaptıkları, ortaya koyup, gerçekleştirdikleri tarihin en büyük “siyasi ve toplumsal” ütopyalarından birinin gerçekleşmiş durumu olarak kabul edilir.
.   Türk milleti her zaman, bugün de onun yaptıklarını, düşüncelerini, hedeflerini, kişisel özelliklerini kendine örnek alıp, davranmalıdır, bizi ATATÜRK’ten ve onun hedeflerinden uzaklaştırmak isteyecek akımlara karşı savaşabilmeliyiz.
.   Özellikle en güçlü ve de derin algı-zihin operasyonlarının etkili olduğu bugün Türkiye Cumhuriyeti Devletini, onun “bağımsız ve özgür” olabilmesini, üniter yapısını savunucu ve koruyucu düşünce, davranış ve etkinliklere yönelmemiz kaçınılmazdır.
.   Yurttaşlar olarak özgür irademizi koruyabilmemiz ve ülkenin tüm gerçeklerini görüp yapıcı davranabilmemiz gereklidir.
.    Öğretmen Gönen ÇIBIKCI, 2025.11.04, İS.
.      YAZININ TÜMÜNÜ OKUYUNUZ:  ….
.    (YZ destekli araştırma ve incelemeye dayanan yazım.)