- 23 Nisan 1920 günü ile neler başladı, neler
oldu?
ü
İşgalci
güçlerin İstanbul'da kapattığı Meclis-i Mebusan, Anadolu'dan seçilen yeni
temsilcilerle birlikte buluşarak ilk defa Ankara'da Büyük Millet Meclisi adıyla
yeni bir meclis açtı.
ü
Birinci
Büyük Millet Meclisi'nin açılışı ile "Türk milletinin iradesini"
temsil eden ilk meclis açılmış oldu.
ü
Türk
halkının devlet yönetiminde egemenliği ilân edildi.
ü
Bin
bir zorlukla Ankara'ya ulaşan milletvekilleri, 23 Nisan 1920
tarihinde Birinci Büyük Millet Meclisi'ni açarak çalışmalarını burada sürdürmeye
başladı.
ü
Yeni
bir bağımsız Türk Devleti'nin kuruluşuna gidilen ilk adım atıldı.
ü
Halkın
desteğini alan Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları, Milli Mücadele'deki
her hamlesinde Meclis'in onayı doğrultusunda hareket etti.
ü
Bu
nedenle Türk Kurtuluş Savaşı, kişilere bağlı olmayan tamamen halk desteğiyle
gerçekleşen bir "Bağımsızlık Hareketi" olarak dünya tarihte özel bir
yere sahiptir.
ü
Mustafa
Kemal Atatürk'ün askeri zekası ve İsmet İnönü'nün siyasi dehası sayesinde halkın
kararlı duruşu ve desteği ile
ü
işgalci
güçler vatan topraklarından temizlendi.
ü
29
Ekim 1923 tarihinde yeni Türkiye devleti tam bağımsız "Türkiye Cumhuriyeti"
olarak ilan edildi.
ü
Türk
Devletinin geleceğinin güvence içerisinde ve sağlam temeller üzerinde oturuyor
olması için bugünün çocuklarına çok önem verilmesi ve onların çok iyi eğitim
alması gerektiğini kabul ettik.
ü
Atatürk
diyor ki:
ü
"Bütün
cihan bilmelidir ki artık bu devletin ve bu milletin başında hiçbir kuvvet
yoktur, hiçbir makam yoktur. Yalnız bir kuvvet vardır. O da millî egemenliktir.
Yalnız bir makam vardır. O da milletin kalbi, vicdanı ve mevcudiyetidir."
ü
"Yeni
Türk Devleti'nin başında hiçbir kişi ya da güç, başka bir makam yoktur, var
olan tek güç ulusal egemenliktir" diyerek bu durumu tüm dünyanın bilmesi
istenildi.
ü
Ulusun
kurtuluşu ve birliği, bağımsızlığı ve bütünlüğü için verilen Kurtuluş
Savaşı'nda başarıya ulaşıldığını ve bunun ardından kurulan yeni devlete
hepimizin birlikte sahip çıkacağını kavradık.
ü
Yeni
kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk adımı olan meclisin açılışı ile ilk devrim
yapıldı.
ü
Kalkınan,
çağdaş ve ileri bir ülke olabilmek için yapılacak her türlü yeniliklere,
atılımlara Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde inançla ve sevinçle, gururla katılan
bir halk olarak dayanışmayı, mücadele etmeyi öğrendik.
ü
Hiç
yoktan var edilen bir ülke durumundan teknolojide, sanayide, bilimde, eğitimde,
kültürde ve toplumsal kalkınmada, ekonomide yeni girişimler, yeni yatırımlar
yapabileceğimizi ve bunları başka güçlerin elinde tutsak olmadan
yapabileceğimizi kanıtladık.
ü
Bir
halk olmayı bir ulus olmayı birlikte bir güç olmayı, özgür ve bağımsız bir
devlet olabileceğimizi kavradık, anladık ve bunları kanıtladık.
. 23 Nisan günü Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kabul
ediliyor.
. "23 Nisan", 1921'de çıkarılan 23
Nisan'ın "Milli Bayram Addine Dair Kanun" ile, Türkiye'nin ilk
ulusal bayramı olmuştur.
. 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla 1
Kasım, Hâkimiyet-i Milliye Bayramı (Ulusal Egemenlik Bayramı) olarak kabul
edilmiştir.
.
23 Nisan'ın Çocuk Bayramı olarak kutlanışı 23 Nisan 1927'de Atatürk'ün
himayesinde başlamış, Cumhurbaşkanlığı Bandosu çocuklar için konser vermiş ve
Ankara'da çocuk balosu düzenlenmiştir.
.
1928 yılında Dr. Fuat (Umay) Bey'in teklifiyle daha geniş içerikli bir
program hazırlanmış, ilanlar verilmiş, "halk" davet edilmiş, "çocuk
alayları" oluşturulmuş, yarışmalar ve geziler düzenlenmiştir.
.
1929'daki 23 Nisan'dan önce Himaye-i
Etfal Cemiyeti 23-30 Nisan haftasını çocuk haftası
olarak duyurmuş, etkinlikler çoğaltılarak bir haftaya yayılmıştır. Asıl bayram
yine 23 Nisan'da kutlanmış, çocuk balosu yine Atatürk tarafından himaye
edilmiştir.
.
23 Nisan 1933'de Atatürk yeni bir gelenek başlattı. O sabah
çocukları makamında kabul edip, onlarla sohbet etti.
. 1933'te artık Çocuk Bayramı devlete de mal
olmuştu.
. 1935'te bayramlar ve tatil günleriyle ilgili yasa
değiştirilmiş ve "23 Nisan Millî Bayramı"nın adı "Millî
Hakimiyet Bayramı" haline getirilmiş, böylece 1 Kasım Hakimiyet-i Millîye
Bayramı ile 23 Nisan Millî Bayramı birleştirilmiştir.
.
1970'li yıllarda artık 23 Nisan Çocuk Bayramı tüm ulustan katılım alan bir
bayram halini almıştı.
.
1975'ten itibaren TRT de programlarıyla destek vermişti.
.
1979'da resmî Millî Hakimiyet Bayramı törenlerine çocukların da
katılmasına karar verilmiş, 1980'de de "Çocuk Parlamentosu"
oluşturulmuştur.
. Bayramın en son şeklini alışı ise 1981'de
gerçekleşmiştir. Darbe döneminde Millî Güvenlik Konseyi bayramlar ve
tatillerle ilgili kanunda yaptığı değişiklikle o güne kadar kanunen adı
konmamış bir şekilde kutlanan bayrama "Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramı" adını vermiştir
.
23 Nisan geldiğinde bayram Türkiye Cumhuriyeti devleti
erkanının başta Anıtkabir olmak üzere çeşitli Atatürk anıtlarında
yaptıkları resmî törenlerle başlamaktadır.
.
Bu törenlerde İstiklâl Marşı okunur
ve saygı duruşunda bulunulur.
.
23 Nisan günü Türkiye'de resmî
tatil günüdür. İlköğretim öğrencilerine 24 Nisan günü de tatildir.
. Ulusal egemenliğin ne denli "önemli" ve "vazgeçilmez"
olduğunun bilincini taşıyan bu tarihsel gün tüm ülkede törenlerle "topluca" bir "ulusal
bayram" olarak sevinçle kutlanmalıdır.
. Saltanatın kaldırılışının ve Türkiye
Cumhuriyeti'nin kuruluşunu gerçekleştiren, TBMM'nin açılışının kabul edildiği
bugün tarihsel olarak çok önemlidir.
. Egemenliğin padişahtan alınıp halka verilmesinin
kabul edildiği, ulusal egemenliğin ilk kez önem kazandığı bugünün kutlanması amacını
taşıdı.
. Geleceğin en önemli varlığı olacak olan
çocukların yurt ve ulus bilinciyle yetişmesi istenildi.
. Çocuklarımız kendi yurtlarından,
tarihlerinden yeni bir devletin kuruluşundan sevinç ve onur duyması düşünüldü.
. Öz güveni yüksek, başarılı ve çağdaş
kuşakların hem kedilerine, hem de ulusal değerlerine sahip çıkacak, sevinecek
çocuklar, genç kuşaklar olsun istenildi.
. Sevinçle, coşkuyla, gururla kutlayacakları
bir "ulusal bayramları" olsun, cumhuriyete, Türk devletine sahip olsunlar,
birlik ve beraberlik duygusuna katılsınlar istenildi.
. Tüm çocuklar birlik olsunlar, okullarıyla,
öğretmenleriyle birlikte daha önce hazırlıklar yapsınlar, şiirler öğrensinler,
şarkılar, türküler, halk dansları hazırlasınlar istenildi.
. Küçük çocuklar için renkli, hoş ve süslü giysiler
dikildi, birlikte geçiş, yürüyüş, danslar hazırlandı, törende her biri ayrı,
ayrı geçit yaptılar.
. Bayram günü kentin en önemli meydanında,
stadyumlarda tüm halk gelip bu güzel ulusal bayramı törende birlikte izlediler
ve kutladılar.
. Bayram kutlaması sırasında günün, bayramın
tarihsel önemi üzerinde güzel açıklamalar, konuşmalar yaptılar.
. Kentin önde gelenleri, yöneticileri bayram
üzerinde güzel konuşmalar yaptılar.
. Çeşitli okullar bayram için kendi öğrencileri
için çok değişik çalışmalar hazırladılar ve bayram programı içerisinde, bayram
töreninde sundular.
. Anneler, babalar çok büyük sevinçlerle, büyük
onur içerisinde kendi çocuklarını izlediler.
. Halk bu "ulusal bayramı kutlama
törenini" büyük ilgi ve sevinçle izledi ve bir kez daha ülkenin kurtuluşu
ve yeni bir devletin kuruluşu üzerinde gurur duyup, geleceğe güvenle bakmak
istedi.
. Yıllarca bu ulusal bayramımız için çok güzel
törenler düzenlendi ve halk her zaman coşkuyla katıldı.
. Kentlerin kaymakamları öğrencileri kabul etti
ve "Bugünün
küçüğü olan sizler çok iyi yetişeceksiniz ve büyüdüğünüzde bu yerlere sizler
geleceksiniz." diyerek koltuğunu bir çocuğu verdi ve onu kaymakam
olmuş gibi gösterdi…
.
Yeni uygulamaya konulan yönetmeliğe göre, önceki yıllarda uygulanan
koltuk devri uygulamasına son verilmiş.
. Geleceğimizin güvencesi olan bugünün çocukları
öz güvenli, bilinçli birer yurttaş olmalıdır istiyoruz.
. Ulusal bayramları tüm yurtta coşkuyla,
sevinçle ve birlikte kuşaklar boyu kutlamak bir gurur kaynağı olarak hoş anılar
da yarattı.
. Son yıllarda bu geleneksel ve akılcı "ulusal
bayram kutlama törenleri" yerine tamamen bambaşka ve birbiri ile hiçbir
birlikteliği olmayan "eğlence"ye yönelik farklı etkinliklerle
"bayram" kutlamaya kalktılar.
. Sokaklarda, çarşılarda, sokaklar arasında,
meydanlarda… farklı yerlerde ve bir "ulusal" bayram kutlama töreni dışında
çalışmalar yapılmaya çalışılıyor.
. Bir de değişik ülkelerden çocuk ekiplerini de
etkinliklere katmak, danslar, müzik sunumları ile bir şenlik, bir eğlence
uygulaması yapmak istediler.
. "Ulusal egemenliği" kutlamak ve
yurttaş olarak da kavrayabilmek için yasalarla kabul edilmiş olan "ulusal
bayram" daha da bir anlam ve sevinç kazansın diye çocuk bayramı olarak da "birlikte
tören içerisinde" kutlamak istenilmişti.
. Çocukların eğlence türü, danslı, şarkılı farkı
biçimlerle etkinlikler içerisinde bulundurulması hiç de bir "ulusal bayram
töreni" değildir.
. Neden, nasıl oldu da, hangi amaç ve
düşüncelere dayanarak, hangi hedeflerle TOPLU "ulusal bayram töreni"
tamamen kaldırılmıştır.
. Okullarda, sınıflarda kendi içlerine yönelik
yapılan bayram programları ve kutlamaları bir ulusal birliği ve bütünlüğü
sağlamamaktadır.
. Okullar, sınıflar bayram haftası içerisinde
yine bayramı kutlayabilirlerse de asıl olan o kentte halk ile birlikte toplu
bayram törenlerinin olmasıdır.
. Ancak böylelikle bir ulusal birlik ve
bütünlük gösterilebilir ve de sağlanılabilir.
. Ulusal bayram kutlamalarını, düşünen, irdeleyen,
sorgulayan bir bakış açısına ne denli çok gereksinim duymalıyız…. öne
çıkarmalıyız…
. Ulusal bayramlar yeniden tüm halkla birlikte
törenler düzenlenerek kutlanmalıdır.
. Türkiye Cumhuriyeti'nin temel kuruluş
ilkeleri ve ulusal değerler üzerinde uygulanmak istenilen değişik algı
operasyonları, halkın düşünce ve davranış biçimlerine çok etki yapmaktadır.
. Bir ulus devlet olarak, Türkiye cumhuriyetinin
kuruluş ilkelerine ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün gösterdiği hedeflere ve
yola yeniden sahip çıkmalıyız.
. Yasalarla kabul edilmiş ulusal bayramlar yine
"bilindiği, kabul edildiği amaçları ile" geleneksel anlamda
kutlanıldığı, halkla, okullar ve öğrencilerle "topluca kutlanan törenler"
yaşama geçirilmelidir.
. Bilinçli, öz güvenli, bağımsızlıktan ve
özgürlükten yana, çağdaş yurttaşlarımız olsun istemeliyiz.
. Çocuklarımız da en küçük yaşlardan bu yönde
eğitilmelidirler.
"Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı tüm anlamı ve önemi ile hepimize
kutlu olsun!"
.
Öğretmen Gönen Çıbıkcı, 23.04.2022